Mrozy prędko nie odpuszczą
Niskie temperatury to oczywiście okres wzmożonego ogrzewania mieszkań, z których wiele ogrzewanych jest piecykami gazowymi. Niesprawny piecyk i wentylacja niosą ze sobą śmiertelne zagrożenie. Co prawda nie ma oficjalnych statystyk z tej zimy dotyczących zgonów spowodowanych zatruciem czadem, ale codziennie w mediach słyszymy o kolejnych ofiarach „cichego zabójcy”.
W Nysie, w nocy z wtorku na środę w mieszkaniu przy ul. Piastowskiej młoda osoba podtruła się czadem z piecyka gazowego. 25-letni mężczyzna podczas kąpieli poczuł się źle i został przewieziony do nyskiego szpitala z podejrzeniem podtrucia tlenkiem węgla. Policja bada okoliczności tego zdarzenia, ale przypuszczalną przyczyną była niesprawna wentylacja.
Cichy zabójca
Czad, czyli tlenek węgla (CO) jest bezwonny. Nie można go też zobaczyć. W mikroskopijnych ilościach towarzyszy nam, na, co dzień. Powstaje, tak jak jego większy i powszechniej występujący „kuzyn" - dwutlenek węgla, w trakcie spalania substancji organicznych, jak na przykład węgiel, gaz ziemny, LPG, benzyna lub olej. Kłopoty zaczynają się wtedy, gdy ilość tlenku węgla w powietrzu przekroczy bezpieczny poziom (polska norma to 26 PPM, czyli 26 cząsteczek tlenku węgla na milion cząsteczek powietrza). Ilość czadu powstającego w trakcie spalania zależy przede wszystkim od dopływu zawartego w powietrzu tlenu. Upraszczając: im mniej tlenu, tym więcej czadu.
Strażacy ostrzegają
- Apelujemy, a także przypominamy o utrzymaniu w sprawności wentylacji w pomieszczeniach, w których znajdują się urządzenia gazowe oraz o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa pożarowego podczas wykonywania prac związanych z ogrzewaniem domów i mieszkań” – podobne komunikaty i instrukcje postępowania możemy znaleźć na większości stron internetowych powiatowych komend straży pożarnej.
Co jest główną przyczyną zaczadzeń?
Głównym źródłem zatruć w budynkach, mieszkalnych jest przeważnie niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych. Ich wadliwe działanie może wynikać z:
- ich nieszczelności
- braku ich konserwacji, w tym czyszczenia
- wad konstrukcyjnych
- niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe
Powyżej wymienione przykłady mogą przyczynić się do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstawania zjawiska ciągu wstecznego, które polega na tym, że dym zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do pomieszczenia.
Prawo budowlane zobowiązuje zarządców oraz właścicieli obiektów budowlanych, w tym m.in. budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz jednorodzinnych, do przeprowadzania kontroli przewodów kominowych, co najmniej raz w roku, dlatego apelujemy, aby nie lekceważyć tych zobowiązań i zawiadamiać odpowiednie organy w przypadku ich nieprzestrzegania.
Jak uniknąć zaczadzenia?
Przede wszystkim nie należy bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej. Pamiętajmy też o przeprowadzaniu kontroli technicznych, w tym sprawdzania szczelności przewodów kominowych, ich systematycznego czyszczenia oraz sprawdzania występowania dostatecznego ciągu powietrza. Ważnym też jest, aby stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia.
Jak pomóc przy zatruciu?
- zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza; w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie,
- wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej; w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
- wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, PSP),
- jak najszybciej podać tlen,
- jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta - usta oraz masaż serca,
- nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.
