Do niektórych wyjazdów należy przygotować się wcześniej np. poprzez zaszczepienie się i zapoznanie z zaleceniami obowiązującymi w danym kraju.
W związku z ogłoszeniem przez WHO pandemii nowej grypy A(H1N1) uzasadniona jest wzmożona ostrożność i przygotowanie środków zapobiegawczych, mających na celu zmniejszenie zagrożenia zakażeniami w czasie podróży i w konsekwencji zawlekaniem choroby do krajów stałego lub czasowego pobytu oraz zagrożeń wynikających z szerzenia się epidemii w związku z podróżami na terenie kraju.
Wymienione zalecenia dla podróżnych są propozycjami Krajowego Konsultanta ds. Epidemiologii prof. dr hab. Andrzeja Zielińskiego. Objawy grypy A(H1N1) są podobne jak grypy sezonowej: gorączka, kaszel, ból gardła, katar z płynną wydzieliną lub zatkanym nosem, bóle mięśniowe i stawowe, ból głowy oraz dreszcze. W około 25 - 30% przypadków nowej grypy mogą występować wymioty i biegunka.
Szerzenie się choroby, podobnie jak grypy sezonowej, odbywa się przez zakażenia drogą powietrzną i kropelkową. Możliwe jest też przenoszenie się zakażenia przez dotykanie przedmiotów zanieczyszczonych śliną lub wydzieliną dróg oddechowych osoby chorej i następnie dotykanie śluzówki osoby zdrowej.
Środki masowego transportu, samoloty, pociągi i autobusy są miejscami, gdzie kontakty między pasażerami są bardzo bliskie i gdzie choroby szerzące się drogą powietrzną mogą przenosić się szczególnie łatwo. Zakażeni pasażerowie mogą też stanowić źródło zakażenia dla swych rodzin oraz innych członków społeczeństwa.
O zagrożeniu szerzeniem się zakażeń w środkach masowego transportu decyduje wysoka zaraźliwość grypy, warunki higieniczne podróży oraz zagęszczenie pasażerów w zamkniętych pomieszczeniach. Zagrożenie wynikające z podróży wzrasta wraz z okresem jej trwania.
W każdym etapie epidemii i przy każdych warunkach podróżowania wiele zależy od zachowań pasażerów i od higieny środków transportu oraz miejsc oczekiwania pasażerów. Co może zrobić pasażer dla zmniejszenia prawdopodobieństwa zakażenia grypą siebie lub innych w podróży?
- Zdecydowanie unikać podróżowania przy występowaniu objawów grypowych.
- Przed podróżą zaszczepić się przeciw grypie sezonowej i jeśli będzie taka możliwość również przeciw nowej grypie A(H1N1).
- W czasie podróży przestrzegać zasad higieny kaszlu zwłaszcza zakrywania nosa i ust chusteczkami jednorazowymi oraz mycia lub dezynfekcji rąk po każdym użyciu tych chusteczek.
- W miarę możliwości unikać bliskiego kontaktu „twarzą w twarz” z innymi podróżnymi
- Zalecane jest podróżowanie z własnym mydłem i ręcznikiem lub zapasem jednorazowych serwetek papierowych nasyconych roztworem alkoholu, gdyż warunki jakie są w środkach transportu rzadko zapewniają możliwości częstego mycia rąk.
- Unikać niepotrzebnego dotykania powierzchni i przedmiotów wyposażenia pojazdu, a po kontakcie z często dotykanymi przedmiotami jak np. klamki, dezynfekować ręce.
Podobne, choć mniej nasilone, zagrożenie zakażeniami niesie ze sobą korzystanie ze środków komunikacji miejskiej. I w tym przypadku należy przestrzegać zasad higieny kaszlu, unikać kontaktu „twarzą w twarz” i dotykania rękami przedmiotów. Po wyjściu ze środka komunikacji miejskiej wskazane jest każdorazowo mycie/zdezynfekowanie rąk.
Co mogą zrobić operatorzy środków podróży i ich zaplecza technicznego i socjalnego, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo szerzenia się zakażeń drogą powietrzną?
Instruować pasażerów przez ulotki i plakaty o sposobach działań profilaktycznych w czasie podróży.
Utrzymywać w czystości środki transportowe i miejsca oczekiwania pasażerów.
Zapewnić odpowiedni poziom czystości i zaopatrzenia w środki higieniczne sanitariatów.
Poinstruować personel o konieczności odosobnienia lub zaopatrzenia w maseczki na nos i usta, osób u których wystąpiły objawy grypy w czasie podróży.
Stosować się do zaleceń służb sanitarnych krajów na terenie których odbywa się podróż w zakresie działań profilaktycznych, jak i powiadamiania tych służb o przypadkach zachorowań.
Powiadamiać pasażerów o wymogach, w stosunku do osób podróżujących, służb sanitarnych krajów, na terenie których odbywa się podróż.
I ile jest to realne pożądane byłoby mycie i dezynfekcja środków transportu przed podróżą.
Więcej informacji na ten temat można uzyskać na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Nysie pod adresem: www.pssenysa.pl lub sronie internetowej Głównego Inspektora Sanitarnego pod adresem: www.gis.gow.pl.
Danuta Mirowska, kierownik Oddziału Epidemiologii PSSE w Nysie
